Trong ngành xây dựng, chứng chỉ hành nghề giám sát không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là minh chứng quan trọng cho năng lực chuyên môn của bạn. Để sở hữu chứng chỉ này, bạn cần nắm rõ quy trình, điều kiện, và các quy định liên quan. Trong bài viết này, Viện Xây Dựng Đất Việt sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết về chứng chỉ hành nghề giám sát xây dựng, từ A đến Z, để đạt được chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Chứng chỉ hành nghề giám sát là gì? Cơ sở pháp lý khi cấp chứng chỉ
Chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan có thẩm quyền cấp, xác nhận cá nhân có đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện công tác giám sát thi công các công trình xây dựng. Việc sở hữu chứng chỉ này không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp luật mà còn khẳng định uy tín và năng lực chuyên môn của người hành nghề trong lĩnh vực xây dựng.
Cơ sở pháp lý khi cấp chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng:
- Luật Xây dựng số 50/2014/QH13: Quy định về hoạt động đầu tư xây dựng, trong đó có việc cấp chứng chỉ hành nghề cho cá nhân tham gia hoạt động xây dựng.
- Nghị định số 59/2015/NĐ-CP: Quy định chi tiết về quản lý dự án đầu tư xây dựng, bao gồm điều kiện và thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề.
- Thông tư số 17/2016/TT-BXD: Hướng dẫn về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá nhân, trong đó có lĩnh vực giám sát thi công xây dựng.
Tại sao chứng chỉ hành nghề giám sát xây dựng lại quan trọng?
Trong các loại chứng chỉ hành nghề xây dựng, chứng chỉ hành nghề giám sát không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng công trình và nâng cao giá trị nghề nghiệp. Cùng tìm hiểu lý do tại sao việc sở hữu chứng chỉ này lại cần thiết:
- Tuân thủ pháp luật: Cá nhân làm công tác giám sát thi công bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề phù hợp theo quy định pháp luật. Điều này giúp đảm bảo rằng mọi hoạt động xây dựng đều được kiểm soát bởi những người có năng lực và được công nhận.
- Đảm bảo chất lượng công trình: Chứng chỉ là minh chứng cho kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm của người giám sát, từ đó giúp công trình được thực hiện đúng kỹ thuật, an toàn và đạt chuẩn.
- Nâng cao uy tín và cơ hội nghề nghiệp: Sở hữu chứng chỉ giám sát xây dựng không chỉ giúp bạn mở rộng cơ hội tham gia các dự án lớn mà còn là yếu tố thăng tiến trong sự nghiệp. Chủ đầu tư và các nhà thầu luôn ưu tiên những người có chứng chỉ, vì đây là bằng chứng rõ ràng nhất về năng lực chuyên môn.
Những trường hợp nào yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề giám sát
Đối với nhiều kỹ sư xây dựng với kinh nghiệm lâu năm, việc nắm rõ quy định về chứng chỉ hành nghề giám sát là cần thiết để hoàn thiện hồ sơ dự thầu và các tài liệu thanh quyết toán công trình. Tuy nhiên, không ít kỹ sư chỉ tìm hiểu về chứng chỉ này khi công ty yêu cầu hoặc khi thực sự cần đến. Dưới đây là những trường hợp cụ thể yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát theo quy định hiện hành.
Người đảm nhiệm chức vụ chỉ huy trưởng công trình
Theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP, cá nhân đảm nhận vai trò chỉ huy trưởng công trình bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề giám sát xây dựng phù hợp với loại công trình. Cụ thể:
- Công trình giao thông: Chỉ huy trưởng phải có chứng chỉ giám sát xây dựng công trình giao thông.
- Công trình dân dụng, công nghiệp, hạ tầng kỹ thuật: Yêu cầu chứng chỉ giám sát công tác xây dựng cho công trình dân dụng công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật.
- Công trình thủy lợi, đê điều: Cần chứng chỉ giám sát công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn.
- Công trình lắp đặt thiết bị: Cần chứng chỉ giám sát lắp đặt thiết bị vào công trình.
Người đảm nhận chức vụ trưởng ban quản lý dự án công trình xây dựng
Chức vụ trưởng ban quản lý dự án (QLDA) yêu cầu cá nhân phải có chứng chỉ hành nghề quản lý dự án phù hợp với cấp công trình và lĩnh vực cụ thể. Để đạt yêu cầu, cá nhân cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Chứng chỉ quản lý dự án: Phải có thứ hạng tương ứng với cấp công trình và cùng lĩnh vực.
- Điều kiện bổ sung: Theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP, cá nhân phải có một trong các chứng chỉ hành nghề giám sát, thiết kế, hoặc định giá cùng hạng trước khi thi cấp chứng chỉ QLDA. Ví dụ, để thi chứng chỉ QLDA hạng 1, cá nhân cần có một trong các chứng chỉ giám sát, thiết kế, hoặc định giá hạng 1.
Đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng
Doanh nghiệp hoạt động xây dựng cũng phải đảm bảo các nhân sự chủ chốt có chứng chỉ hành nghề giám sát để đáp ứng các yêu cầu cấp phép và đấu thầu công trình.
Khi xét duyệt hồ sơ cấp chứng chỉ năng lực xây dựng
- Năng lực thi công công trình: Doanh nghiệp cần các kỹ sư có chứng chỉ hành nghề giám sát với lĩnh vực và hạng phù hợp.
- Năng lực tư vấn giám sát thi công: Đòi hỏi có chứng chỉ giám sát công trình tương ứng.
- Năng lực tư vấn quản lý dự án: Phải có nhân sự sở hữu chứng chỉ hành nghề trong các lĩnh vực quản lý dự án, giám sát hoặc tư vấn xây dựng.
Khi tham gia đấu thầu công trình xây dựng
Trong quá trình đấu thầu, chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát là một yếu tố bắt buộc trong hồ sơ dự thầu:
- Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng của doanh nghiệp: Phải có lĩnh vực và thứ hạng tương ứng với công trình.
- Chứng chỉ hành nghề giám sát cá nhân: Yêu cầu đối với các kỹ sư chủ chốt có chứng chỉ với hạng và lĩnh vực phù hợp với công trình đang dự thầu.
Chứng chỉ giám sát không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là một bảo đảm cho chất lượng và uy tín của các kỹ sư và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng.
>>> Xem thêm: Chứng Chỉ Hành Nghề Quản Lý Dự Án: Bí Quyết Để Thành Công Trong Ngành
Điều kiện cấp Chứng chỉ giám sát thi công xây dựng hạng 1, hạng 2, hạng 3
Để trở thành một giám sát thi công xây dựng chuyên nghiệp và được công nhận trong ngành, việc sở hữu chứng chỉ hành nghề phù hợp không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là minh chứng cho năng lực và kinh nghiệm của cá nhân. Dưới đây là các điều kiện cụ thể để đạt được chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng 1, hạng 2 và hạng 3 mà bạn cần đạt:
|
Điều kiện |
Chứng chỉ giám sát hạng 1 |
Chứng chỉ giám sát hạng 2 |
Chứng chỉ giám sát hạng 3 |
|
Trình độ chuyên môn |
Tốt nghiệp Đại học chuyên ngành phù hợp |
Tốt nghiệp Đại học chuyên ngành phù hợp |
Đại học: chuyên ngành phù hợp Cao đẳng/Trung cấp: phù hợp |
|
Kinh nghiệm làm việc |
Từ 7 năm trở lên |
Từ 5 năm trở lên |
Đại học: Từ 3 năm Cao đẳng/Trung cấp: Từ 5 năm |
|
Công trình đã thực hiện |
– 1 công trình cấp 1 – Hoặc 2 công trình cấp 2 |
– 1 công trình cấp 2 – Hoặc 2 công trình cấp 3 |
– 1 công trình cấp 3 – Hoặc 2 công trình cấp 4 |
|
Chứng chỉ hành nghề trước đó |
Đã có chứng chỉ hành nghề còn hạn hoặc hết hạn |
Không yêu cầu |
Không yêu cầu |
|
Yêu cầu khác |
Đạt yêu cầu sát hạch về kinh nghiệm nghề nghiệp và kiến thức pháp luật liên quan đến lĩnh vực hành nghề |
Đạt yêu cầu sát hạch về kinh nghiệm nghề nghiệp và kiến thức pháp luật liên quan đến lĩnh vực hành nghề |
Đạt yêu cầu sát hạch về kinh nghiệm nghề nghiệp và kiến thức pháp luật liên quan đến lĩnh vực hành nghề |
>>> Xem thêm: Chứng Chỉ Hành Nghề Định Giá Xây Dựng Là Gì? Vì Sao Cần Thiết?
Phân loại Chứng chỉ hành nghề giám sát làm xây dựng
Chứng chỉ giám sát thi công xây dựng được phân loại dựa trên lĩnh vực chuyên môn và loại công trình, đảm bảo người sở hữu có năng lực phù hợp với từng dự án cụ thể. Dưới đây là các loại chứng chỉ giám sát phổ biến:
- Giám sát thi công xây dựng dân dụng và công nghiệp: Dành cho các công trình nhà ở, tòa nhà cao tầng, khu dân cư, trung tâm thương mại, nhà máy và nhà xưởng.
- Giám sát lắp đặt thiết bị công trình, công nghệ: Áp dụng cho việc lắp đặt các hệ thống thiết bị công nghệ trong các công trình xây dựng như dây chuyền sản xuất, hệ thống tự động hóa.
- Giám sát công trình giao thông: Bao gồm:
- Đường bộ: Dành cho các dự án thi công đường giao thông.
- Cầu: Dành cho công trình cầu đường bộ và cầu lớn.
- Hầm: Áp dụng cho các công trình hầm giao thông, hầm chui.
- Cảng: Phục vụ các công trình cảng biển, cảng nội địa và bến tàu.
- Đường sắt: Dành cho các dự án đường sắt và các công trình liên quan.
- Giám sát lắp đặt thiết bị điện công trình: Áp dụng cho các hệ thống điện trong công trình xây dựng như chiếu sáng, trạm biến áp, và phân phối điện.
- Giám sát cơ điện công trình (M&E): Bao gồm các hệ thống điều hòa không khí, hệ thống thông gió, hệ thống cơ điện và thiết bị hỗ trợ trong công trình xây dựng.
- Giám sát hạ tầng kỹ thuật: Bao gồm:
- Cấp nước: Giám sát hệ thống cấp nước cho công trình và khu dân cư.
- Thoát nước: Áp dụng cho hệ thống thoát nước mưa, nước thải.
- Chất thải rắn: Dành cho các công trình xử lý và vận hành hệ thống thu gom chất thải rắn.
- Giám sát công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn: Áp dụng cho các công trình phục vụ nông nghiệp như đê điều, hồ chứa, hệ thống thủy lợi và các dự án phát triển nông thôn.
>>> Xem thêm: Chứng Chỉ Hành Nghề Thiết Kế Xây Dựng: Những Quy Định Cần Biết
Bằng cấp chuyên môn phù hợp với từng loại Chứng chỉ hành nghề giám sát
Khác với lĩnh vực thiết kế, nơi yêu cầu bằng cấp chuyên môn phù hợp với lĩnh vực dự thi chứng chỉ hành nghề thiết kế, lĩnh vực giám sát cho phép thi chứng chỉ hành nghề ở một số ngành khác nhau, miễn là đáp ứng các yêu cầu chuyên môn tương ứng.
Chứng chỉ giám sát công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật
Đối với loại chứng chỉ này, các chuyên ngành bằng cấp phù hợp bao gồm:
- Kỹ sư xây dựng dân dụng công nghiệp
- Kỹ sư xây dựng cầu đường bộ
- Kỹ sư quản lý xây dựng
- Kỹ sư xây dựng công trình giao thông
- Kỹ sư công trình thủy lợi
Hầu hết các chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực xây dựng đều đủ điều kiện dự thi chứng chỉ giám sát công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật.
Chứng chỉ hành nghề giám sát công trình giao thông
Các chuyên ngành phù hợp để thi chứng chỉ giám sát công trình giao thông tương tự như chứng chỉ giám sát công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật.
Chứng chỉ giám sát công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn
Tương tự, bằng cấp chuyên môn để thi chứng chỉ giám sát công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn cũng trùng với các chuyên ngành thuộc lĩnh vực xây dựng như trên.
Chứng chỉ hành nghề giám sát công tác lắp đặt thiết bị vào công trình
Khác với các loại chứng chỉ giám sát khác, chứng chỉ này yêu cầu bằng cấp chuyên môn thuộc các ngành liên quan đến lắp đặt thiết bị, như:
- Kỹ sư cơ khí
- Kỹ sư điện – điện tử
- Kỹ sư điện – điện năng
- Kỹ sư cấp thoát nước
- Kỹ sư kỹ thuật nhiệt
Đây là loại chứng chỉ duy nhất đòi hỏi chuyên ngành không thuộc lĩnh vực xây dựng thông thường, mà tập trung vào các ngành kỹ thuật liên quan đến thiết bị công trình.
Trong 4 loại chứng chỉ, chỉ chứng chỉ giám sát công tác lắp đặt thiết bị vào công trình yêu cầu chuyên môn khác biệt. Với bằng cấp thuộc lĩnh vực xây dựng, các kỹ sư có thể dự thi 3 loại chứng chỉ giám sát còn lại, bao gồm:
- Dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật
- Giao thông
- Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các kỹ sư xây dựng muốn mở rộng phạm vi hành nghề của mình.
Quy trình xin cấp chứng chỉ hành nghề giám sát
Để sở hữu chứng chỉ giám sát công trình, cá nhân cần tuân thủ quy trình rõ ràng theo quy định của cơ quan chức năng. Dưới đây là các bước cụ thể:
Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ xin cấp chứng chỉ hành nghề giám sát cần đầy đủ các giấy tờ sau:
- Đơn đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề (theo mẫu của cơ quan cấp phép).
- Bản sao có chứng thực văn bằng chuyên môn (bằng trung cấp, cao đẳng hoặc đại học phù hợp với lĩnh vực xin cấp chứng chỉ).
- Bản khai kinh nghiệm công tác chuyên môn: Nêu rõ thời gian, công việc, dự án đã tham gia giám sát, được xác nhận bởi tổ chức hoặc doanh nghiệp.
- Giấy tờ tùy thân: Bản sao công chứng CMND/CCCD.
- Ảnh màu 4×6: 2-3 ảnh chụp nền trắng.
- Chứng chỉ liên quan: Nếu có các chứng chỉ khác liên quan đến lĩnh vực xây dựng, bạn có thể bổ sung để tăng độ tin cậy.
Nộp hồ sơ
- Địa điểm nộp: Hồ sơ có thể được gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến cơ quan cấp chứng chỉ, chẳng hạn:
- Sở Xây dựng tại địa phương.
- Bộ Xây dựng đối với các chứng chỉ cấp quốc gia.
- Phí nộp hồ sơ: Đóng lệ phí nộp hồ sơ theo quy định hiện hành của cơ quan cấp chứng chỉ (thường dao động từ 500.000 – 1.500.000 VNĐ).
Thẩm định hồ sơ
Cơ quan chức năng sẽ kiểm tra, xác minh tính chính xác và đầy đủ của hồ sơ. Trong trường hợp hồ sơ chưa đạt yêu cầu, bạn sẽ nhận được thông báo để bổ sung hoặc điều chỉnh.
Thi sát hạch năng lực và Nhận chứng chỉ
- Hình thức sát hạch: Người xin cấp chứng chỉ phải tham gia kỳ thi sát hạch, bao gồm:
- Phần lý thuyết: Kiểm tra kiến thức pháp luật về xây dựng và quy định chuyên ngành.
- Phần thực hành: Đánh giá kỹ năng và kinh nghiệm thực tế trong công tác giám sát.
- Yêu cầu đạt: Để được cấp chứng chỉ, bạn cần đạt điểm tối thiểu trong bài kiểm tra sát hạch (theo quy định của cơ quan tổ chức).
- Nhận chứng chỉ: Sau khi vượt qua kỳ thi sát hạch và được duyệt hồ sơ, bạn sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề giám sát hợp pháp.
- Thời gian cấp: Thông thường, chứng chỉ sẽ được cấp trong vòng 15 – 30 ngày làm việc kể từ ngày hoàn tất các bước trên.
Gia hạn hoặc nâng cấp chứng chỉ (nếu cần)
Chứng chỉ hành nghề giám sát thường có thời hạn 5 năm. Khi hết hạn, bạn cần thực hiện thủ tục gia hạn hoặc xin cấp mới nếu có nhu cầu thay đổi hạng chứng chỉ. Các bước gia hạn tương tự quy trình cấp mới, nhưng có thể không cần sát hạch lại nếu điều kiện giữ nguyên.
Chi phí xin cấp chứng chỉ hành nghề giám sát
Chi phí xin cấp chứng chỉ giám sát thi công xây dựng bao gồm nhiều khoản khác nhau và có thể thay đổi tùy thuộc vào quy định của từng địa phương hoặc cơ quan cấp chứng chỉ. Dưới đây là các chi phí chính cần lưu ý:
|
Loại chi phí |
Mô tả chi tiết |
Mức phí tham khảo (VNĐ) |
|
Lệ phí nộp hồ sơ |
Khoản chi phí cố định khi nộp hồ sơ tại Sở Xây dựng hoặc Bộ Xây dựng |
500.000 – 1.500.000 |
|
Phí sát hạch |
Chi phí cho kỳ thi sát hạch kiến thức pháp luật và năng lực chuyên môn |
500.000 – 2.000.000 |
|
Phí dịch vụ hỗ trợ (nếu có) |
Sử dụng dịch vụ từ tổ chức trung gian để hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, tư vấn sát hạch và thủ tục liên quan |
1.000.000 – 3.000.000 |
|
Chi phí bổ sung |
– Gia hạn chứng chỉ: Khi chứng chỉ hết hạn (sau 5 năm), cần nộp phí gia hạn – Cấp lại chứng chỉ: Khi chứng chỉ bị mất hoặc hư hỏng |
– Gia hạn: 500.000 – 1.000.000 – Cấp lại: 300.000 – 500.000 |
|
Chi phí đào tạo và ôn tập (nếu cần) |
Tham gia các khóa học hoặc chương trình ôn tập trước khi sát hạch |
1.000.000 – 5.000.000 |
Chứng chỉ hành nghề giám sát không chỉ là tấm vé thông hành pháp lý mà còn là bước đệm giúp bạn khẳng định năng lực, mở rộng cơ hội nghề nghiệp và tham gia vào các dự án xây dựng lớn. Dù quy trình xin cấp chứng chỉ có thể phức tạp, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết đầy đủ, bạn sẽ nhanh chóng đạt được mục tiêu của mình. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các loại chứng chỉ xây dựng khác hoặc những kiến thức hữu ích trong lĩnh vực giám sát thi công, đừng bỏ lỡ các bài viết khác của chúng tôi.
>>> Xem thêm: Chứng Chỉ Năng Lực Xây Dựng Cho Doanh Nghiệp: Những Điều Cần Biết